TARİHİN AKIŞINI DEĞİŞTİREN İCATLAR

Mark Twain’in de dediği gibi, “Dünya bugün, iyisiyle kötüsüyle, olduğu halini Gutenberg’e borçlu.” Zira yazılı metinlerin çoğaltılması işlemi Rönesans’a kadar elle yürütülürken; 1440 civarında Mainz, Almanya’da Johannes Gutenberg tarafından matbaa icat edildi.

Eski Çin’de Qin hanedanlıklarındaki büyücülerin kullandıkları mıknatısların belli bir düzlemde bir yönü gösterdiği anlaşıldıktan sonra geliştirilmeye başlanan pusula, 11. yüzyılda -bugün halen kullanılan- manyetize edilmiş bir iğnenin yuvarlak bir panele konması ile son şeklini aldı.

M.Ö. 600 senelerinde eski Yunanlıların kehribarı kürklere sürterek statik elektriği keşfettikleri bilinse de kullandığımız elektriğin hayatımıza girmesi Thomas Edison sayesinde oldu. Yine Edison’un 1879’da uzun ömürlü ampulün, güç kaynağı ve kablo sistemi olarak, patentini aldığı da biliniyor.

Her ne kadar küçümsense de neredeyse tüm modern elektrikli cihazların çalışmasını sağlayan transistörün keşfi es geçilmemeli. İlk kez 1947’de Bell Laboratories tarafından geliştirilen teknoloji, çağımız için vazgeçilmez bir unsur.

1650 senesinde gözlük imalatçısı Zaccharis Jahnssen’in bir tüpün içine dizdiği lensler sayesinde keşfettiği mikroskop ve bu buluşu takiben 1700’lü yılların başında Anton van Leeuwenhoek’in icat ettiği 270 kat büyüten mikroskop, hücre gibi küçük partiküllerin yanı sıra uzay gibi sonsuz bir yapının da incelenmesine olanak sağladı.

Medikal alanda devrim niteliğindeki buluşun arkasındaki isim, kazara da olsa keşfettiği penisilin sayesinde zararlı bakterilerin üremesini ve insanların hayatını kaybetmesini önleyen İskoçyalı bilim insanı Alexander Fleming.

Otomobiller, uçaklar, fabrikalar, trenler, uzay mekikleri… Bu ulaşım araçlarının hiçbiri buhar makinesi keşfedilmeseydi hayata geçemezdi. Keşfedenin tam olarak kim olduğu bilinmese de buluşun patentini alan kişi Thomas Newcomen.

İnsanlığın metale şekil vermesi ile ortaya çıkan çivi, yazının icadına da önayak olması sebebiyle 2000 yıllık bir geçmişe dayanıyor. Vidanın ise M.Ö. 3. yüzyılda Archimede tarafından bulunduğu sanılıyor.

Ağaç kütüklerinin yuvarlanması sırasında doğan bir fikirle icat edildiğine inanılan tekerleğin geçmişi de M.Ö. 3500 yılına kadar dayanıyor. O dönemde göç etmeyi kolaylaştıran bir icat olan tekerlek, bugün geldiği şekli ile kol saatlerinde dahi yer alıyor.

Toplumları geliştirmenin bir diğer yolu da hijyenden geçiyor. İlk iç mekan tuvaleti M.Ö. 3000’lerde kuzey İskoçya’da Skara Brae tarafından geliştirilirken, aynı dönemde Mezopotamya’da odun külü ve hayvansal yağ kullanılarak ilk temizlik sabunları icat ediliyor.